Merkez Bankalarını Piyasaya Etkisi

Borsa veya Forex fark etmez, insanların bir şeyleri alıp sattığı ve fiyatın oluştuğu yerlerde yani piyasalarda  "Beklentiler satın alınır, gerçekleşenler satılır" diye bir söz vardır. Belki daha önce başka kişilerden duymuş yahut yazılarda okumuşsunuzdur. Ben ilk bakışta pek anlam verememiştim bu cümleye, ama geçtiğimiz hafta FED (Amerikan Merkez Bankası) başkanı Bernanke'nin açıklamaları sonrasında oluşan fiyat hareketleri ve ondan bir hafta FED toplantı kayıtların açıklanması ve sonrasında ECB (Avrupa Merkez Bankası) başkanı Draghi'nin konuşması ile yön değiştiren rüzgar tam olarak "Beklentiler satın alınır, gerçekleşenler satılır" şeklinde bir hareketliliğin yaşanmasına sebep oldu.

26 Mart 2012 Saat 15.00'da FED Başkanı Bernanke'nin konuşması vardı. Bernanke konuşmaya başlamadan önce EURUSD paritesi saat 12.00 civarında 1,3190'dan dönmüş ve konuşmanın başlayacağı saatlerde 1,3230 seviyelerinde gelmişti.

Bernanke'nin konuşmasının başlamasıyla beraber parite bir saat içersinde 1,3330'a sonrasında da 1,3390'a kadar çıkmıştı. Peki, ne demişti Bernanke? Çok önemli bir veriyi mi paylaşmıştı piyasayla?

Hayır! Sadece sözleriyle piyasa üzerinde beklenti yaratmış. Ne demişti de 200 piplik harekete neden olmuştu? Kısaca başlıklar halinde söyledikleri;

-Geçtiğimiz 20 yılda işsizlilte artış görüldü

-Uzun vadeli işsizliğin ana nedeni yapısal değil döngüsel sebepler

-GSYH hızlı büyüme göstermiyor

-Uzun vadeli işsizlik geniş ekonomik maliyetler doğurur

-Eskiye bakıldığında işçi piyasası oldukça zayıf kalmaya devam ediyor

-İşe alma oranlarının normal seviyelere dönmesi gerek

-İşe alımların artırmak için daha hızlı ekonomik büyümeye ihtiyaç var

-İstifdam piyasası normalden çok uzak

-Talepde devam eden zayıflık işsizliğin öncelikli ve baskın nedeni

-İstihdam verileri ekonomik genişleme hızıyla uyumlu değil

Piyasa bu konuşmadan parasal genişlemenin devam edeceğini yani dolar arzının artacağını düşündü yani beklentileri satın aldı. Ortada kesin bir durum yoktu. Öz olarak Bernanke işsizlik oranlarındaki durumu beğenmediğini piyasanın canlanması için daha fazla kişinin çalıştırılması gerektiğini söylemişti ama piyasa aktörleri bunun içinde gerekirse FED'in 3.parasal genişlemeyi (Q3) yapacağını anlamıştı. (Belki de Bernanke bunun anlaşılmasını istemişti)

Sonuç olarak ortamdaki dolar miktarı artacağı düşüncesi ile EURUSD fiyatlanmış ve 1,3390 seviyesine gelmişti ve yaklaşık on gün boyunca da 1,3390 - 1,3310 bandında,  gerçekler satılıncaya kadar, hareketinde devam etti.

Bernanke'nin konuşmasından sonraki hafta 3 Nisan 2012 saat 21.00'da FED Toplantı kayıtları açıklandı, açıklama Bernanke'nin konuşmasını desteklemediği gibi tam zıttı durumundaydı.

Toplantı kayıtlar; FED yetkililerinin, ABD ekonomisinin toparlanmaması hâlinde, istihdamdaki  kazançların bozulabileceği konusunda endişe duyduklarını ve  faizleri 2014'e kadar en düşük seviyede tutulması kararının sürdürülmesinden önce, bazı üyelerin endişeli olduğunu, ancak ekonomik şartlarda bozulma olmadan, üyelerin daha fazla teşvik sunmaya istekli olmadıklarını ve acil bir durum görmediklerini gösterdi.

Bu açıklamaya birlikte piyasa tam anlamıyla gerçekleri satmaya başlamıştı. Gün içinde 1,3370'i gören parite açıklama sonrasında 1,3210 seviyesine gerilemişti. Düşüş artık hız kazanmış ve Bernanke'nin yarattığı beklenti alımı sona ermişti...

ECB Başkanı Draghi sahneye çıkıyor, beklentimi yaratacak? Gerçek mi sattıracak?

4 Nisan 2012 saat 15,30'da (14.45'de ECB faiz kararını açıklayıp değişikliğe gitmediğini bildirdikten sonra) başkan Draghi konuşmasını yaptı. Yaklaşık bir saat süren konuşmasının başlıkları kısaca;

-Ekonomik görünüm hala aşağı yönlü risklerle karşı karşıya

-TÜFE 2012’de %2’nin üzerinde kalacak, artırıcı riskler devam ediyor

-Euro bölgesinde 2012’de yavaş yavaş toparlanmaya başlamısını bekliyoruz

-Enflasyon beklentilerini büyümeyi sağlamak için baskı altına almalıyız

-Tahvil piyasasındaki gerilimler büyümeyi güçleştirir

-Yüksek işsizlik büyümeyi zedeler

-Standart olmayan aldığımız önlemlerin etkisini görebilmek için zaman gerekli

-Güven ve büyüme için yapısal reformlar ve mali disiplin çok önemli

-Hangi Yunan bankalarının ayakta kalabileceğini araştırıyoruz

-Ara politikalar değil, ulusal hükümetler yapısal problemlere odaklanmalı

-Enflasyon ile işsizlik arasında bir mübadele yok.

-Güzel icraatlar yapan ülkelerin rekabetçiliği azaltılmaya çalışılmamalı

Görüldüğü gibi pek de iç açıcı bir manzara ortaya koyamayan Draghi'ni konuşmasıyla beraber Euro değer kaybetmeye devam etti ve parite 1,3100 seviyesine kadar geriledi (ben bu yazıyı yazarken parite 1,3060’da). Peki, bu durum bir beklentimiydi yoksa bir gerçek mi?

"Beklentiler satın alınır, gerçekleşenler satılır" denildiğine göre bunlar bir gerçekti ki satılmıştı! 

Peki bu gerçekler bu kadar fonlanmaya karşın halen neden düzelememişti ???

Emre ÇAYIRLI